“We hoeven alleen maar al die lichtjes aan te steken.”
“Alleen maar….?”
Mensen krijgen moed om hun lichtje aan te steken als ze leren procesdenken.
Procesdenken betekent dat ze zien dat ze onderweg zijn in het leven. Zien dat ze daarin kunnen kiezen welke kant ze op willen en dat ze dingen kunnen creëren die er nu nog niet zijn.
“Hoe leer je mensen procesdenken? Kan je het ze laten ervaren?”
Procesdenken begint met inzien dat iedere uitkomst altijd onzeker is. En dan die onzekerheid toelaten.
Wanneer we met onzekerheid kunnen zijn, onzekerheidstolerantie opbouwen, dan kunnen we vooruit bewegen. Dan kunnen we gaat uitproberen ‘wat als’. Onze bewegingsruimte neemt toe en daarmee ook onze keuzes.
Onzekerheidstolerantie zorgt dat we buiten gebaande paden durven bewegen, af van de wegen die leiden tot een vooraf vastomlijnd doel.
Procesdenken vraagt ons voor ogen te houden dat we tijdens het proces de uitkomst nog niet kunnen kennen. Natuurlijk bepalen we wel steeds welke richting we uitgaan, maar waar dat precies toe leidt (welk product het oplevert) dat wordt gaandeweg ontdekt.
Wanneer we inzien dat heel veel in ons leven te maken heeft met het bewegen in processen (en veel minder met het halen van uitkomsten) dan kunnen we rust vinden in die beweging. Bovendien rust vinden in de onzekerheid van niet weten wat er in de toekomst zal gebeuren. Dat zien we wel zodra we daar in het proces zijn.
Zo wordt het leven, en ieder project, veel behapbaarder. Immers we hoeven ons alleen nog te richten op de globale richting, de kant die we ongeveer op willen en de eerste stapjes voor ons.
“Ok, maar hoe werkt dat dan? Hoe doe je dat? Kan je mensen dat laten ervaren?”
Procesdenken heeft veel te maken met inzien wat belangrijk is in het leven. Dat het niet het behalen van resultaten is waarin we het leven ervaren, maar dat het de weg naar de resultaten toe is. Het onderweg zijn. Letterlijk het onderweg zijn in ons leven is wat ons doet leven. Wanneer we op het eindpunt aangekomen zijn, dan is het klaar. Zolang we leven zal ieder einddoel wat we halen maar van korte duur beleeft worden, immers we moeten weer in beweging komen.
Het wrange van onze maatschappij is dat we zo hard aan het hollen zijn om naar ons volgende doel te komen dat we geen tijd meer hebben te genieten van de het proces zelf. En bij het halen van een doel zijn de meeste mensen direct weer weggesprint naar het volgende. Leven is dan wel bewegen, het is ook zijn. En hier is de balans volkomen kwijt.
Weten welke richting te gaan vraagt om regelmatig stilvallen. Even om ons heen kijken en bepalen of we nog de juiste kant opgaan. Niet geforceerd doordraven omdat we nu eenmaal die kant op gingen of een anders ons die kant op wees.
“Maar hoe weten we dan in welke richting te gaan en wanneer bij te sturen?”
We hoeven tijdens onze processen niet stuurloos rond te dolen. Er zijn sturingsmechanismen die ons vertellen wanneer we op de juiste koers zitten en door kunnen knallen. En er zijn signalen die ons vertellen even pas op de plaats te maken en eerst wat hobbels op te lossen. Signalen die vragen om vertraagde tijd en bezinning op wat er nodig is.
Deze signalen zijn makkelijk te herkennen, we moeten er alleen even aan wennen om naar ze te luisteren.
“Kan je ons dat leren?”
Misschien kan ik het je helpen herinneren.
