Les procesdenken
Sluit je ogen en bedenk jouw droom. De richting waar jij op zou willen. Een beeld hoe dat eruit ziet. Of misschien heb je wel concreter iets voor ogen wat je eigenlijk zou willen.
Bedenk nu wat de eerste stap is om te zetten. Beter nog voel wat die eerste stap is. Heb je het helder? Word je blij als je er aan denkt?
Mooi. Dit is een positief terugkoppelingssignaal. Je hebt de goede weg gevonden. Stap voort.
Is je eerste stap onduidelijk? Voel je een andere emotie dan blijdschap?
Mooi. Dit is ook een signaal. Ga na wat je voelt. Is dit een gevoel in het spectrum angst? Boosheid? Of verdriet?
Alle drie hebben ze je iets te vertellen en alle drie vragen ze je om te vertragen om hierbij stil te staan. Ze hebben een boodschap voor je over de richting die je gaat.
Angst. Voel je angst?
Angst kan te maken hebben met onvoldoende informatie. Je weet nog niet precies wat er gebeurt als je die stap neemt. Je hebt meer informatie nodig, meer kennis of vaardigheden. Of je moet er met mensen over praten die erbij betrokken zijn.
Angst kan opgelost worden door informatie. Maar niet altijd. Angst kan je ook voelen wanneer je te maken hebt met onzekerheid. Je weet dan we de richting waar je op gaat maar je hebt geen idee wat er gebeurt als je daadwerkelijk die eerste stap gaat nemen. Vertelt angst je dan toch maar niet die stap te wagen? Dat is helaas vaak de uitleg die eraan gegeven wordt. Maar angst kan ook om iets anders vragen. Zoals ik net al zei, het kan betekenen dat je even stil moet staan en meer kennis moet zoeken over de richting die je wilt gaan.
Maar het kan ook betekenen dat de toekomst nu eenmaal onzeker is. Zeker als je die kant op beweegt. En dat je onzekerheidstolerantie zult moeten opbouwen. Immers, als we nieuwe dingen willen, nieuwe dingen willen ontdekken over onszelf of nieuwe dingen voor de wereld. Nieuwe dingen willen creëren. Dan zullen we een manier moeten vinden om met onzekerheid om te gaan. Om een vorm van onzekerheidstolerantie op te bouwen.
Eén van de dingen die ons hierbij kunnen helpen is het zoeken van geborgenheid. Geborgenheid bij de mensen om ons heen. Mensen die ons kunnen steunen bij de projecten die we willen doen, het proces dat we aangaan, de weg die we willen afleggen. Mensen die om ons heen zijn om ons op te vangen als het even niet zo lekker gaat of om een helpende hand toe te steken. Mensen die proberen te begrijpen waar we mee bezig zijn en ons zo te steunen, door met ons te klankborden of te brainstormen. Of mensen die er gewoon voor ons zijn en met ons samen hier zijn. Geborgenheid zorgt dat je een veilige omgeving hebt om op terug te vallen, zodat je onzekerheden aan durft te gaan om de wereld te verkennen.
Was het angst wat je voelde bij het idee een volgende stap te zetten? Of kwam er een ander gevoel boven? Was dat boosheid?
Boosheid, of een ander gevoel in dat spectrum, heeft een andere boodschap voor je. Boosheid gaat over rechtvaardigheid en vaardigheden. Frustratie, die grenst ook aan boosheid en heeft te maken met iets proberen wat maar niet lukt. Misschien moet je je andere vaardigheden eigen maken. Of heb je te weinig ruimte om te doen wat je wilt? En zul je bij andere mensen je ruimte moeten bedingen. Boosheid komt ook boven als we wel verantwoordelijkheden hebben om iets te doen maar niet de bijbehorende bevoegdheden om een taak fatsoenlijk uit te voeren. Dat kom je in organisaties vaak tegen.
Boosheid vraagt ons om uit te zoeken wat ons in de weg staat om verder te gaan. En heeft vaak te maken met grenzen. Hoe ver kan ik gaan? Heb ik voldoende ruimte? Of raakt iemand anders mijn grenzen?
Boosheid komt ook boven als we te lang te weinig aandacht aan onze gevoelens besteden. Over ze heen walsen en ze wegdrukken. Uiteindelijk blijft er dan geen andere mogelijkheid meer over dan een soort van vulkaanuitbarsting van boosheid die uit ons explodeert.
Boosheid vraagt dus ook om een moment van bezinning. Zien was ons belet verder te gaan, wat er aangepast moet worden zodat we wel de ruimte hebben om onze volgende stap te nemen.
En dan de derde basisemotie die je tegen kunt komen is verdriet. Verdriet heeft te maken met iets wat er niet is. Verdriet om iets wat er niet meer is, zoals het verdriet om een overledene of een vriendschap die voorbij is. Maar verdriet kan ook gaan over iets wat er nog niet is. Een wereld zoals we die graag zouden zien, de vervulling van onze droom en de werkelijkheid die er soms bar ver vanaf lijkt te staan.
Verdriet is een belangrijk signaal, omdat wanneer duidelijk wordt dat wat we graag zouden willen er nog niet is er ruimte ontstaat om daar naartoe te bewegen. Het creatieproces in te zetten om daar wel te komen. Belangrijk is het dan om onze ideeën, onze dromen, te gaan delen. Zodat we medestanders krijgen. Mensen die ons misschien wel kunnen helpen en oplossingen hebben om wel richting onze droom te bewegen.